In de raadscommissie van 19 juni is de voortgangsrapportage RES 2.0 behandeld. Hieronder de inbreng van Lokaal Betrokken.
In 2021 is er na een lang traject RES 1.0 vastgesteld of ter kennisgeving aangenomen in de raden. Nu dus een voortgangsdocument, over waar we nu staan. Dit is een beleidsvrij document en deze hoeft niet vastgesteld te worden. Er is in 2021 een bod gedaan om als regio Groningen vanaf 2030 5.7 Twh aan hernieuwbare elektriciteit op land op te wekken. Onze gemeente heeft een bod gedaan van 0.43 TWh. De regio ligt op koers wat betreft de doelen die de regio stelt. We zien wel dat er nog veel plannen niet uitgevoerd kunnen worden, omdat we de opgewekte elektriciteit niet kwijt kunnen. Bij Enexis ontstaan bij 14 van de 15 stations knelpunten en bij Tennet is nog niet duidelijk wat de limieten op het hoogspanningsnet zijn. We maken ons dan ook zorgen over de haalbaarheid van de doelen.
De Transitievisie Warmte is in onze gemeente nog in voorbereiding. Doel is volgens tabel 2.1 op pagina 10 , 20% minder aardgasverbruik waarbij de prioriteit ligt bij besparing via isolatie en kansrijke initiatieven. In 2021 zou er al een transvisie warmte moeten liggen. Deze is bij ons nu in proces.
Wat is de reden dat Stadskanaal nog geen visie heeft vastgesteld?
Vorig jaar zijn er proefboringen geweest in Onstwedde om warmte uit een zoutkoepel te halen. Resultaten hiervan vielen tegen. LTA energy en RUG zijn bezig om te kijken wat hiervan de oorzaak is. Is hierover al iets bekend? We zijn inmiddels een jaar verder.
We lezen in het stuk (p15) dat er via diverse kanalen is gecommuniceerd. Het valt ons op dat het vooral bestuurlijke communicatie is (website, nieuwsbrief). Als we navragen op straat, dan merken we dat veel inwoners niet weten wat RES is. Ze hebben geen idee en dat begrijpen we.
Inwoners zijn zich wel bewust van het minder gebruiken van energie. Dit heeft niet zozeer met de RES plannen te maken, maar is puur uit noodzaak geboren door de enorme energierekeningen van het afgelopen jaar. Duurzaamheid, isoleren, verwarming laag zetten en energiearmoede zijn sleutelwoorden geworden het afgelopen jaar.
Het bereiken van inwoners zou op een laagdrempelige manier moeten. De RES is ingewikkeld, wij zijn dan redelijk ingelezen en op de hoogte. Maar geldt dat ook voor de gemiddelde inwoner?
We zien dit ook bij RES-jongeren. Het is belangrijk dat jongeren meepraten over hun toekomst. Maar ook hier blijft het een opgave om voldoende jongeren te interesseren voor de RES.
Wat voor Lokaal Betrokken een belangrijk punt was in de discussie rondom vaststellen RES 1.0 is het meenemen van inwoners in dit proces en het laten mee profiteren. Het lokaal eigendom zou na vaststelling uitgewerkt worden. We lezen in deze rapportage dat deze gezamenlijke aanpak niet haalbaar is gebleken. Het bleek namelijk lastig om met alle Groninger gemeenten gemeenschappelijke uitgangspunten vast te stellen. Er is nu wel een handreiking voor gemeenten om dit zelf in te vullen. Zijn er plannen rondom uitwerken Lokaal eigendom? Want dit vindt Lokaal Betrokken belangrijk voor het draagvlak onder inwoners.
We hebben in 2018 Visie op Zon vastgesteld. Hierbij zit een gebiedsfonds. We hebben gekeken op de site van het gebiedsfonds en we lezen dat er op dit moment een stop zit op het aanvragen van een subsidie, dit i.v.m. het nog niet gerealiseerde zonnepark in Musselkanaal. Er zijn wel veel projecten uitgevoerd zien we. Van zonnepanelen op huurhuizen tot aanvragen dorpshuizen en sportverenigingen.
Vraag: Is er een mogelijkheid om het gebiedsfonds ook in te zetten bij lokaal eigenaarschap bij bv een energie coöperatie?
Kortom, uiteindelijk zijn we zelf verantwoordelijk voor onze eigen ambitie voor wat betreft het opwekken van hernieuwbare elektriciteit. Dit was ook een van de redenen dat Lokaal Betrokken destijds niet heeft ingestemd met RES 1.0. Ook omdat de RES geen wettelijke basis heeft en dit blijkt nu ook uit deze voortgangsrapportage. Gemeenten kunnen elkaar geen ambities opleggen en Lokaal Eigendom is nog niet uitgewerkt. Dit was voor ons toen een zorg en nog. Zonder draagvlak onder inwoners is uitvoering lastig. Conclusie: Er is nog genoeg te doen de komende tijd, zoals Transvisie warmte, lokaal eigendom en laagdrempelige communicatie.
Lokaal Betrokken 19-06-2023
