Politiek jaarverslag 2019

Voorwoord

Geachte inwoner van de gemeente Stadskanaal,

Voor u ligt het politiek jaarverslag 2019 van onze fractie. We willen u hiermee beknopt informeren over wat wij als fractie hebben gedaan en wat onze standpunten zijn geweest in de diverse kwesties die het afgelopen jaar de revue zijn gepasseerd.

Dit is ons tweede politiek jaarverslag sinds de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 waarbij een zetel hebben weten te bemachtigen.

Wij zijn verkozen volksvertegenwoordigers en hebben een mandaat gekregen van onze kiezers om voor vier jaren besluiten te nemen. We vinden het niet meer dan normaal dat wij verantwoording afleggen over wat wij gedaan hebben. Dit doen we door verslag te doen op onze website en social media kanalen, en jaarlijks door een politiek jaarverslag uit te brengen.

Ik wens u veel leesplezier. En mocht u naar aanleiding van dit jaarverslag vragen of opmerkingen hebben, schroom niet contact met ons op te nemen.

Met de meeste hoogachting,

Fractievoorzitter Jur Mellies

Uitgelicht

Hieronder hebben we de belangrijkste kwesties waar we ons voor (mede) hebben ingezet uitgelicht. We willen hiermee beknopt verantwoording afleggen over onze activiteiten.

• Spoeddebat bankje begraafplaats dhr. Meijer
  Na de dood van zijn vrouw bezoekt de heer Meijer wekelijks haar graf. Omdat meneer slecht ter been is plaatst de familie een bankje tegenover het graf. Deze situatie wordt 7 jaar lang gedoogd door de gemeente. Maar dan opeens moet het bankje verdwijnen. De redenen waarom zijn vaag, maar de gemeente houdt voet bij stuk; het bankje moet weg. De oppositiepartijen – dus ook Lokaal Betrokken – vragen een spoeddebat aan, met als inzet dat het bankje mag blijven staan. Het spoeddebat komt er maar eerder die dag komen de gemeente en de familie van de heer Meijer alsnog tot een overeenkomst: het bankje mag blijven staan. Eind goed, al goed.
• Installatie rekenkamercommissie
  Lokaal Betrokken vindt het belangrijk dat de gemeente transparant is in haar doen en laten. Het moet voor de inwoners van de gemeente Stadskanaal bijvoorbeeld duidelijk zijn waar ons belastinggeld aan wordt uitgegeven en of dit op de juiste manier wordt uitgegeven. Zo heeft de gemeenteraad ter ondersteuning van zijn taak de beschikking over een rekenkamer(commissie) die onafhankelijk periodiek onderzoek doet naar het gevoerde beleid. Gemeente Stadskanaal had jaren geleden de rekenkamercommissie wegbezuinigd. In 2017 heeft Lokaal Betrokken een motie ingediend om weer een rekenkamerfunctie in het leven te roepen. De motie is raadsbreed gesteund. Eind 2019 zijn de leden van de nieuwe rekenkamercommissie geïnstalleerd. De eerste onderzoeken worden in het voorjaar van 2020 verwacht.
• Hijsen regenboogvlag n.a.v. Nashville verklaring.
  Er was veel te doen rond de zogenaamde Nashville verklaring. De verklaring die ook wel het ‘homohaatmanifest’ genoemd wordt vanwege de uitspraken die worden gedaan tegen de LHBTI-gemeenschap. Uit protest en uit steunbetuiging hebben veel gemeenten en provincie in Nederland de regenboogvlag gehesen. Niet in de gemeente Stadskanaal; dit terwijl de gemeente in oktober 2018 wel het ‘regenboogconvenant’ getekend heeft. De voltallige oppositie – dus ook Lokaal Betrokken – betreurde de gang van zaken en hebben hierover schriftelijke vragen gesteld en een motie ingediend. De motie heeft het in een eerste stemming niet gehaald (gelijk aantal stemmen voor/tegen). In de eerstvolgende vergadering is de motie ingetrokken met inachtneming van de toezegging, dat een vertegenwoordiging uit de raad samen met de burgemeester gaan zorgen voor een passende invulling van het regenboogconvenant; rekening houdende dat er waarde wordt gehecht aan het hijsen van de regenboogvlag op Coming Out Day.
• Ambitienota 2020 – 2023
  Al een aantal jaren achtereen wordt onze gemeente geconfronteerd met grote tekorten op de begroting. Deze tekorten worden vooral veroorzaakt op taken die het rijk bij de gemeenten heeft belegd (Jeugdzorg, WMO en Sociale werkvoorziening) maar waarvoor we te weinig financiële middelen ontvangen vanuit het rijk. Daarnaast willen we toch ook blijven investeren in de leefbaarheid van de gemeente Stadskanaal. Het college heeft daarom in het voorjaar een ambitienota opgesteld met een pakket aan maatregelen en onderzoeken. Eén van de consequenties is wel dat hiervoor eenmalig de onroerendzaakbelasting fors verhoogd moet worden. Niets doen was voor ons geen optie. We zijn daarom schoorvoetend akkoord gegaan.
• Veiligheid kruispunt Musselkanaal
  Op het kruispunt Exloërweg / Sluisstraat – Schoolstraat gebeuren regelmatig ernstige ongevallen. Lokaal Betrokken heeft de situatie ter plekke onderzocht en heeft met directe omwonenden gepraat. We hebben schriftelijke vragen gesteld aan het college van B&W en willen weten wat de mogelijke oorzaken kunnen zijn en wat ze hieraan denkt te gaan doen. In afwachting van het Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan (GVVP) heeft de wethouder wel al toegezegd alvast een aantal waarschuwingsborden te plaatsen bij het kruispunt.
• Spoorlijn Veendam – Stadskanaal
  In maart van het jaar was daar het bericht dat Stadskanaal in 2025 een volwaardige spoorverbinding zou krijgen via Veendam naar Groningen. Dit was een lang gekoesterde wens van veel inwoners en politici. Lokaal Betrokken ziet vooral meerwaarde in het doortrekken van de spoorlijn naar Emmen. Daarmee worden de Veenkoloniën en Westerwolde per trein maximaal bereikbaar. Wij vinden het belangrijk dat in de jaren tot aan de realisatie van de spoorlijn de aanwonenden goed geïnformeerd en meegenomen worden in de plannen.
• Nieuwe manier van afvalinzameling
  Met ingang van 2019 wordt het huishoudelijk afval anders ingezameld. De grijze restafval-container wordt vanaf 1 januari dit jaar nog maar eens per 4 weken i.p.v. eens per 2 weken geleegd. Ook wordt het plastic en het gft afval anders ingezameld. De groene gftcontainer wordt in de warmere maanden vaker geleegd; in de koude maanden minder vaak. De gemeente wil hiermee bevorderen dat mensen bewuster hun afval gaan scheiden. Het doel is van 168 kilo naar 100 kilo restafval per inwoner per jaar. En van 56% scheiden naar 75% scheiden van huishoudelijk afval in 2020.
• Lokaal Betrokken tegen verhoging afvalstoffenheffing 2020
  De tarieven voor het ophalen van huisafval gaan in 2020 omhoog. Volgens het college komt dit deels door de verhoging van de verbrandingsbelasting; minder ledigingen restafval, daarnaast kost het ‘gratis’ legen van de groene gftcontainer (drie keer in het voorjaar en drie keer in het najaar) de gemeente veel geld. Uitgangspunt is dat alle kosten die gemaakt worden bij het ophalen en verwerken van huisafval gedekt moeten worden uit de opbrengsten afvalstoffenheffing. Dat betekent dus ook dat als mensen de groene gftcontainer niet bij de wegzetten ze er wel aan meebetalen. Lokaal Betrokken is van mening de kosten voor het zes keer ‘gratis’ legen van de groene gft-container terug moeten worden gegeven aan de inwoners; en dat het dan aan de inwoners zelf is te bepalen of ze de groen gft-container wel of niet bij de weg willen zetten. In een motie hebben we er bij het college op aangedrongen de tarieven voor 2020 naar beneden toe bij te stellen. De motie is verworpen (Lokaal Betrokken als enige partij voor, de rest van de gemeenteraad tegen)
• Sluiting Spoedeisende hulp Refaja Stadskanaal
  Dit jaar werd bekend dat Treant de spoedeisende hulp in Stadskanaal per 6 januari 2020 zal gaan sluiten. Al eerder sloot de afdeling klinische kindergeneeskunde en -verloskunde haar deuren. Reden voor de sluiting spoedeisende hulp is een tekort aan gekwalificeerde krachten. De huidige artsen kunnen de veiligheid niet langer garanderen. Wel krijgt Stadskanaal een basisspoedpost en zal er in de regio een ambulance bijkomen. Onze gemeente zit aan tafel met o.a. Treant en de zorgverzekeraars om te bezien op welke manier goede zorg in de regio behouden kan blijven. We houden de vinger aan de pols. Zorgelijk vinden we het wel.
• Regionale Energiestrategie (RES)
  Ons klimaat verandert. Om de opwarming van onze aarde in toom te houden zijn drastische maatregelen nodig. In 2019 is overeenstemming bereikt over een nationaal klimaatakkoord. Veel van de landelijke afspraken moeten in een dertigtal regio’s vertaald worden in concrete maatregelen. De provincie Groningen is zo’n regio. In september heeft de gemeenteraad een startdocument vastgesteld waarin afgesproken wordt om met diverse partners tot een gezamenlijke regionale strategie te komen voor duurzame opwekking van elektriciteit en een regionale structuur warmte. De strategie wordt verder uitgewerkt en in het voorjaar van 2020 zal het college van de gemeente Stadskanaal met een ‘concept-RES’ komen en daarna nog met een definitieve RES. De uitwerking van deze plannen zal ‘mega’ zijn. Lokaal Betrokken streeft naar een goede verdeling van de lasten en de lusten, voorts dat de inwoners maximaal geïnformeerd en meegenomen worden in de uiteindelijke plannen.
• Mogelijke heropening asielzoekerscentrum Musselkanaal
  Eind 2019 krijgt de gemeente een officieel verzoek van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) om het azc in Musselkanaal te heropenen. Het azc moest in oktober 2018 nog haar deuren sluiten, omdat er – volgens het COA – minder asielzoekers naar Nederland kwamen. De gemeente en omwonenden waren teleurgesteld over dat besluit. Een jaar later wil het COA het centrum dus weer openen. Lokaal Betrokken vindt dat geen stijl. Daarnaast hebben we nu te maken met een toestroom van zogenaamde ‘veiligelanders’. Het is met namen deze groep die voor veel overlast zorgt in winkelcentra nabij opvanglocaties. Lokaal Betrokken staat kritisch tegenover heropening van het centrum. Begin 2020 zal er meer duidelijk komen.
• Toekomst gemeente Stadskanaal
  Onze regio heeft te kampen met hardnekkige maatschappelijke problemen zoals, werkloosheid, armoede, en slechte gezondheid. Er wordt van gemeenten verwachten hieraan het hoofd te bieden en bestuurskracht te tonen. Een grotere gemeente kan daarvoor een oplossing zijn. De afgelopen jaren is onze gemeente verwikkeld geweest in drie herindelingsprocedures. In eerste instantie wilden we samen met de gemeenten Vlagtwedde en Bellingwedde. Onze gemeenteraad was unaniem voor; de andere gemeenten beslisten anders. Daarna was er de variatie om samen te gaan met Pekela, Veendam, Vlagtwedde en Bellingwedde. Onze gemeenteraad was unaniem voor maar de gemeenten Vlagtwedde en Bellingwedde besloten samen verder te gaan. Vervolgens hebben de gemeenten Pekela, Veendam en Stadskanaal nog een poging gewaagd. De gemeente Stadskanaal was unaniem voor, Pekela in meerderheid voor, maar de gemeente Veendam stemde tegen. Onze gemeente heeft vervolgens voor zichzelf gekozen en stevige eigen koers ingezet; tenslotte dienen wij er te zijn voor onze eigen inwoners. Lokaal Betrokken vindt dan ook dat we vanaf nu onze inwoners en onze eigen belangen op de eerste plaats moeten stellen. Natuurlijk moeten we met andere gemeenten samenwerken om de maatschappelijke opgaven in onze regio het hoofd te bieden.

Hoe hebben wij gestemd in 2019?

Voor de inhoud van de raadsvoorstellen, de onderliggende documenten als ook de gesproken tekst (audio en transcriptie) verwijzen wij naar de website van de gemeente (https://gemeenteraadstadskanaal.nl/archief.html)

Raadsinstrumenten

Gemeenteraadsleden hebben verschillende wettelijke instrumenten om hun taken uit te oefenen. Zo zijn er een aantal instrumenten om invloed uit te oefenen op de besluitvorming en om de taken van het college van burgemeester en wethouders te controleren: zo kunnen er schriftelijke of mondelinge vragen gesteld worden en kunnen er amendementen of moties ingediend worden. Ook kunnen raadsleden onderwerpen agenderen voor een raadsvergadering of kunnen ze een initiatiefvoorstel indienen. Onze fractie heeft dit jaar de volgende instrumenten ingezet:

Schriftelijke vragen

• 25 januari – Niet hijsen regenboogvlag n.a.v. Nashville-verklaring
  Begin van het jaar was er veel ophef over de ‘Nashville-verklaring’ ook wel ‘homohaatmanifest’ genoemd. Veel gemeenten en provincies hebben uit protest tegen deze verklaring de regenboogvlag hesen. Onze gemeente ging hier niet in mee. De gezamenlijke oppositiepartijen wilden weten waarom. Het antwoord van het college was niet bevredigend waarop de oppositie in de vergadering van 25 maart met een motie kwam. De motie riep op om in het vervolg op Coming Out day (11 oktober) standaard de regenboogvlag te hijsen. De motie is ingetrokken onder toezegging dat de burgemeester samen met een aantal raadsleden met een oplossing zouden komen. Dat is gebeurd. Vrijdag 11 oktober 2019 werd voor het gemeentehuis de regenboogvlag gehesen.
• 3 mei – Vervoer windturbineonderdelen
  In de Drentse Monden worden twee mega windmolenparken gebouwd. Het vervoer van de onderdelen gaan over provinciale en gemeentelijke wegen. Elders in Nederland heeft dit al geleid tot grote schade aan wegen en bomen. Lokaal Betrokken wilde weten of onze gemeente ook al een verzoek van het RDW had gekregen voor vervoer van windmolenonderdelen. Dit was niet het geval. Halverwege van het jaar is een eerste test windmolen aan de Drentse Mondenweg geplaatst. De onderdelen van deze molen zijn niet over onze gemeentelijke wegen vervoerd.
• 25 september – Netcapaciteit
  Onze gemeente heeft ambitieuze plannen om energie op te wekken met zonnepanelen. Diverse zonneparken zijn inmiddels vergund maar nog niet gerealiseerd. Het blijkt dat de opgewekte elektriciteit nog niet zo makkelijk aan het net geleverd kan worden. Onze fractie wilde weten hoeveel ruimte er eigenlijk nog beschikbaar was op het netwerk voor toekomstige projecten. Het antwoord was dat de resterende netcapaciteit zeer beperkt was, dat vergunde zonneparken wel aangesloten konden worden, maar nieuwe zonneparken niet. Wel zijn er plannen bij de netwerkbeheerders om de capaciteit in de regio te vergroten.

Mondelinge vragen

• 25 maart – Beleid inzake woonwagens
  Gemeenten moeten volgens een landelijk beleidskader het aantal standplaatsen voor woonwagens in lijn brengen met de (lokale) behoefte. In de raadsvergadering van 25 maart hebben wij gevraagd hoe onze gemeente hier invulling aan gaat geven. Het antwoord van de wethouder was dat het zal worden meegenomen in de verdere ontwikkeling van de woonvisie. Ook zal bekeken worden of en op welke wijze de gemeente mogelijkheden voor deze doelgroep willen bieden.
• 15 april – Stand van zaken omtrent verhuizing SHC i.v.m. verkoop watertoren
  In de raadsvergadering van 15 april hebben wij gevraagd naar de stand van zaken rondom een mogelijke verhuizing van het Streek Historisch Centrum. Volgens de wethouder waren er gesprekken gaande met een afvaardiging van het Streek historisch Centrum maar dat er nog geen concrete plannen zijn.
• 27 mei – Stand van zaken rondom kernteam toegankelijkheid
  We hoorden berichten dat het kernteam onvoldoende bemenst zou zijn en dat de organisatie te wensen overliet. Volgens de wethouder heeft het inderdaad enige vertraging opgelopen. Het onderwerp komt naar verwachting in het najaar nog op de agenda van de raad te staan.
• 24 juni – Arrestatie actievoerders windmolens
  Halverwege juni zijn drie mannen aangehouden in verband met ‘windmolenterreur’. In het DvhN werd onze burgemeester geciteerd: “dat de boosdoeners nu een gezicht krijgen. In een kleine hechte gemeenschappen heeft dit een enorme impact. Mensen waarvan je nooit verwacht blijken dit soort dingen te doen.” Onze fractie vond deze uitspraak wat voorbarig, alsof ze als schuldig bevonden waren terwijl dat nog niet eens vaststond en wilden graag uitleg van de burgemeester. De burgemeester vertelde dat ze diverse interviews had gegeven n.a.v. dit onderwerp, maar dat dit citaat uit de context was getrokken. Natuurlijk moest het allemaal nog bewezen worden en dat het niet aan haar was om te bepalen of verdachte ook de dader is.
• 16 december – 1.2 miljoen euro aan groenperken
  Begin december was daar het bericht in diverse media dat de gemeenteraad van Stadskanaal 1,2 miljoen euro beschikbaar zou hebben gesteld voor de renovatie van groenperken in dorpen en wijken. Onze fractie kon zich niet herinneren dat wij hiermee ingestemd hebben. In de raadsvergadering van 16 december hebben wij opheldering gevraagd. Het antwoord van de portefeuillehouder was dat het bericht inderdaad wat bijzonder overkwam. Het bedrag van € 1.2 miljoen betreft hier renovatie van al het groen (dus niet alleen maar de perken) inclusief gazons, bomen, struiken, etc.. Dit bedrag wordt uitgespreid over 4 jaren. Hier heeft de gemeenteraad in 2018 inderdaad al eerder geld voor vrijgemaakt. Het bleek hier dus te gaan om verdraaide berichtgeving.

Moties & Amendementen

De teksten van de diverse moties en amendementen zijn terug te vinden in het raadsinformatiesysteem op de website van de gemeente Stadskanaal.

Vooruitblik 2020

Wat gaat 2020 ons brengen? Allereerst zal begin dit jaar het wel of niet heropenen van het asielzoekerscentrum in Musselkanaal aan de orde komen. Belangrijk voor Lokaal Betrokken is dat hier geen zgn. veiligelanders in worden geplaatst. Ook zien we graag dat er afspraken gemaakt worden over de veiligheid van onze inwoners en over de bestemming van de gebouwen mocht het COA in de toekomst toch weer overgaan tot sluiting van het centrum.

Nog voor de zomervakantie zal het college haar plannen presenteren in het kader van de Regionaal Energie Strategie Groningen. Hoe kunnen we als gemeente hieraan bijdragen en wat gaat dit voor onze inwoners betekenen? De impact zal fors zijn en we volgen dit dossier daarom met argusogen. Hoe gaan we er voor zorgen dat lusten en lasten goed worden verdeeld?

Wat gaat er gebeuren met onze drie buitenzwembaden? Lokaal Betrokken vindt de baden een belangrijke voorziening voor buurt/dorp. De intentie is dat zo alle drie de komende jaren open zullen blijven. Dat vergt forse investeringen maar ook bereidwilligheid van de afzonderlijke besturen om een steentje bij te dragen in de exploitatie van de zwembaden. Dit jaar zal hierover een besluit genomen worden.

Het is de bedoeling dat per 1 januari van 2021 de nieuwe Omgevingswet in werking zal treden. De nieuwe wet staat voor een goede balans tussen het benutten en beschermen van de fysieke leefomgeving. ‘Ruimte voor ontwikkeling, waarborgen voor kwaliteit’ is het motto. De nieuwe wet zorgt voor minder en overzichtelijke regels, een samenhangende benadering van de leefomgeving, ruimte voor lokaal maatwerk en betere en snellere besluitvorming. Dit jaar zal de gemeenteraad de Omgevingsvisie en het Omgevingsplan vaststellen.

Al met al belangrijke onderwerpen om ons ook in 2020 maximaal voor in te zetten. We houden u natuurlijk van de voortgang op de hoogte.

De fractie van Lokaal Betrokken

I: www.lokaalbetrokken.org
E: info@lokaalbetrokken.org
T: 06 480 845 78 (fractievoorzitter Jur Mellies)